Hongkong

|

|- |

|- |

|- |

|- |

|} Hongkong (Chinees: 香港; Yale: Hēunggóng; jyutping: Hoeng¹gong²; Engels: Hong Kong) is een Speciale bestuurlijke regio van de Volksrepubliek China (net als Macau). De officiële naam van het gebied is dan ook Speciale bestuurlijke regio Hongkong van de Volksrepubliek China (). Het gebied bestaat uit 236 eilanden met een totale oppervlakte van en grenst aan de Zuid-Chinese Zee. Er wonen mensen.

De naam Hongkong is afgeleid van de uitspraak van het gebied in het plaatselijke Kantonese dialect: Hoeng¹gong². Oorspronkelijk was dit enkel de naam van een nederzetting op de plek van de huidige wijk Aberdeen. De herkomst ervan is onbekend, hoewel historici suggereren dat de naam is afgeleid van de handel in geurige wierook die in Hongkong plaatsvond.

Hongkong is een voor Aziatische begrippen 'jonge' metropool en een grote moderne stad. De stad is inmiddels vastgegroeid aan, en onderdeel van, de agglomeratie rondom Guangzhou: de Parelrivierdelta – met 62 miljoen inwoners de grootste metropoolregio ter wereld. Sinds 2017 staat Carrie Lam Yuet-ngor als Chief Executive aan het hoofd van de uitvoerende macht in Hongkong.

Geschiedenis

Het gebied wordt al zo'n 5000 jaar bevolkt. Bij opgravingen zijn voorwerpen uit het Neolithicum gevonden, wat wijst op invloed van de Noord-Chinese Steentijd-cultuur (Longshan). Later werd het gebied bevolkt door Han-Chinezen die tijdens de Song-dynastie tussen 970 en 1279 uit Noord-China kwamen. Hongkong nam echter in het Chinese Rijk lange tijd een vrij bescheiden plaats in.

De Britse Oost-Indische Compagnie (British East India Company) legde in 1699 voor het eerst contact in China, waarna handel tussen beide landen op gang kwam. In 1821 werd Hongkong de haven waar de Britten uit Bengalen de opium invoerden. De diplomatieke contacten tussen Groot-Brittannië en China verliepen stroef. Na de eerste Opiumoorlog in 1842 werd het Chinese keizerrijk gedwongen Hongkong over te dragen aan de Britse Oost-Indische Compagnie. Toen woonden er niet meer dan 7000 mensen. Hongkong was vervolgens lange tijd een Britse Kroonkolonie (Brits Hongkong). Bij verdrag werden in 1898 de New Territories aan het grondgebied toegevoegd voor een periode van 99 jaar.

Op 8 december 1941 vielen Japanse soldaten Hongkong binnen. Dit was het begin van een bijna vier jaar durende Japanse bezetting. De strijd om Hongkong eindigde op 25 december, toen de Britse en Canadese troepen zich overgaven. Tijdens de bezetting was er grote schaarste in levensmiddelen. De bevolking van 1,6 miljoen in 1941 kromp tot ongeveer 600.000 in 1945.

Na 1945 groeide de bevolking van Hongkong sterk door vluchtelingen uit China. Economisch kreeg de kroonkolonie de wind mee door de gunstige ligging ten opzichte van China en Zuidoost-Azië, met name Japan.

Overdracht aan China

Een van de twee opvolgers van het keizerrijk, de Volksrepubliek China, gaf te kennen de in 1898 verleende pacht niet te willen verlengen. Op 19 december 1984 werd een overeenkomst gesloten die voorzag in het overdragen van het volledige gebied van Hongkong aan de Volksrepubliek. De laatste gouverneur van de kolonie, Chris Patten, voerde een zekere democratisering in. Op 1 juli 1997 droeg het Verenigd Koninkrijk Hongkong over. Hongkong werd hierbij een Speciale Bestuurlijke Regio, waarin gedurende 50 jaar niet dezelfde wetten gelden als in het communistische China. Dit wordt het idee van "één land, twee systemen" genoemd. De laatste jaren is China bezig haar macht steeds meer uit te breiden in Hongkong. Zo zijn er verschillende wetten aangenomen die de democratie beperken.

Krachtens het verdrag met de Britten behield Hongkong zijn Legislative Council, in de volksmond Legco genoemd. Deze Raad bestaat uit 70 leden, van wie 35 vrij verkiesbaar via algemene verkiezingen en 35 gekozen via verkiezingen binnen verschillende beroepsgroepen. Deze formule, al gehanteerd door de Britse gouverneur, bedoeld om de belangen van verschillende beroepsgroepen te kunnen behartigen, geeft China de mogelijkheid om de Raad te controleren. Legco zetelt in het gebouw van het koloniale Hooggerechtshof.

Bij de overdracht werd de scheepsmagnaat Tung Chee-hwa gekozen tot "Chief Executive of Hong Kong", hoofd van het bestuur van de stadstaat. Dit gebeurde door een college van 800 leden, die een voordracht deed aan de Chinese regering. Tung hield zich redelijk aan het verdrag met de Britten, maar weigerde verdere democratisering. In 2003, toen de ziekte SARS in de stad heerste, probeerde hij een anti-subversiewet in het parlement door te drukken, wat leidde tot de grootste demonstratie sinds 1989, als steunbetuiging aan de slachtoffers bij het neerslaan van de studentenopstand in Peking door het Chinese leger. Hij trok de wet in, toen het bleek dat hij niet genoeg stemmen zou krijgen in het parlement voor zijn controversiële wetsvoorstel. Desondanks duurde de onvrede onder de gewone Hongkongse inwoners voort. Toen Tung het vertrouwen van Peking verloor, trad hij in maart 2005 af, naar eigen zeggen vanwege zijn gezondheid. In juni 2005 werd zijn opvolger Donald Tsang geïnstalleerd. Na een herverkiezing in 2007 eindigde diens mandaat op 30 juni 2012 waarna Leung Chun-ying de derde Chief Executive werd. Hij kon zich na zijn eerste vijfjarig mandaat niet laten herverkiezen en werd in 2017 opgevolgd door de eerste vrouwelijke bestuurder, Carrie Lam.

Ook nadien bleef het roerig in Hongkong. In 2014 braken protesten uit nadat een door China ingestelde nominatiecommissie de kandidaten voor de verkiezingen van de Chief Executive of Hong Kong in 2017 bekendgemaakt had. En in 2019-2020 braken maandenlang protesten uit tegen de door de regering van Hongkong voorgestelde uitleveringswet van 2019.

Geografie

Hongkong heeft een totale oppervlakte van 1107 km².

Bestuurlijke indeling

Stadsdelen

Hongkong bestaat uit achttien (kies)districten:

• Central and Western (incl. Victoria) (eiland Hongkong)
• Eastern (eiland Hongkong)
• Islands District (New Territories)
• Kowloon (Kowloon)
• Kwai Tsing (New Territories)
• Kwun Tong District (Kowloon)
• North District (Hongkong) (New Territories)
• Sai Kung District (New Territories)
• Sham Shui Po (Kowloon)
• Sha Tin District (New Territories)
• Southern District (eiland Hongkong)
• Tai Po District (New Territories)
• Tsuen Wan (New Territories)
• Tuen Mun (New Territories)
• Wan Chai (eiland Hongkong)
• Wong Tai Sin (Kowloon)
• Yau Tsim Mong District (Kowloon)
• Yuen Long (New Territories)

Bevolking

Religie

Bijna 90% van de Hongkongers hangt de traditionele Chinese godsdienst (mengsel van drie oude Chinese religies) aan. Dit zie je vooral door offerbakjes aan Tudi Gong vlak bij huisdeuren en de posters van Chinese deurgoden op de deur. De meeste mensen in Hongkong zijn mahayana-boeddhist (boeddhisme in Hongkong), confucianist of daoïst.

De grootste boeddhistische organisatie is Hong Kong Buddhist Association. De meeste daoïsten worden vertegenwoordigd door Hong Kong Taoist Association. De belangrijkste confuciaans organen zijn de Confucian Academy, Confucius Hall en de Confucian Association.

Het aantal christenen bedroeg in 2011 rond de 843.000, wat 8% van de Hongkongers is. De meerderheid hiervan is rooms-katholiek, anglicaans, methodist of baptist. De protestanten (480.000), katholieken (363.000) en orthodoxen in Hongkong worden vertegenwoordigd door Hong Kong Christian Council.

Daarnaast bedraagt het aantal moslims ongeveer 220.000 (2011) en op verscheidene plekken in Hongkong maken moskeeën deel uit van het straatbeeld (o.a. Tsim Sha Tsui en Central). 30.000 zijn etnisch Chinees en 120.000 zijn Maleiers. De andere zijn van Zuid-Aziatische, Midden-Oosterse of Afrikaanse afkomst. De in 1922 opgerichte Chinese Muslim Cultural and Fraternal Association vertegenwoordigt alle islamitische Hongkongers.

Verder leeft er een kleine minderheid aan sikhs, mensen die het jodendom, hindoeïsme, zoroastrisme of bahá'í aanhangen. Er waren in 2011 40.000 hindoes in Hongkong. Er zijn in Hongkong mogelijkheden om traditionele crematies uit te voeren naar hindoegebruik. In 2011 waren er 10.000 sikhs. Zij waren vooral werkzaam in de private sector en zijn deurbewaker. Ze hebben de vrijheid om hun hoofdbedekking te dragen. Voor joden bestaan er drie synagoges, waaronder de Ohel Leahsynagoge. Joden kunnen traditioneel begraven worden en ritueel baden (mikwe).

Taal

De officiële talen van Hongkong zijn Engels en Traditioneel Chinees. Vóór 1997 was alleen Engels de officiële taal. Overheidsbrieven werden toen altijd in het Engels weergegeven. Dit zorgde voor veel problemen onder de Hongkongse bevolking die veelal geen Engels sprak. Sinds 1997 is Chinees ook een officiële taal en sindsdien worden overheidsbrieven tweetalig opgesteld.

Als men het Chinees als spreektaal bedoelt, worden alleen Standaardkantonees en Standaardmandarijn als officiële Chinese talen gezien. Het Standaardkantonees heeft een veel belangrijkere positie dan de andere, in vrijwel alle basis- en middelbare scholen wordt het gebruikt als onderwijstaal. Dit heeft ervoor gezorgd dat het de belangrijkste moedertaal is van de meeste Hongkongers. Ook zorgt het voor de uitsterving van Waitauwaa en Hongkong-Hakka als autochtone moedertaal in Hongkong. Deze twee laatste dialecten worden als autochtoon gezien omdat het al eeuwen wordt gesproken in Hongkong door de autochtone Hongkongers. Volgens de Hongkong "Basic Law" mini constitutie, is er geen Chinees dialect gespecificeerd als een hoofddialect.

Waitauwaa was tot het begin van de jaren dertig van de 20e eeuw de belangrijkste omgangstaal tussen de Chinezen in Hongkong. Tot begin jaren zestig van de 20e eeuw was Hongkong-Hakka de belangrijkste omgangstaal onder de Chineestalige Hongkongers. Daarop volgde een kleine periode van Siyihua als belangrijkste omgangstaal. Sinds begin jaren zeventig van de 20e eeuw is Standaardkantonees de belangrijkste omgangstaal van Hongkongers. Het percentage van de Hongkongse bevolking dat een andere Chinese taal/dialect gebruikt dan Standaardkantonees als moedertaal daalt sinds de jaren tachtig dramatisch. Andere Chinese t…